Ebced hesabı nedir ? Kullanım alanları nelerdir?

Ebced hesabı, E-B-C-D rakamlarını kullanarak ve bununla birlikte sayısal değerleri de kullanarak kelimelerin sayısal karşılıklarını hesap etmektir.Harfler sıralanışını Arap alfabesindeki elif,ba,cim,dal ‘dan almaktadır.Ebced hesabı gizlenebilir olduğundan dolayı birçok gizlinmesi gereken işlerde ve yazılarda da sık sık kullanılmıştır.Her harf bir rakamsal değer almaktadır.Ayrıca harflerin rakamlarla veya rakamların harfler ile birlikte akılda kalmasını sağlamışlardır.Harflerden her biri 1’den 1000’e kadar değerler içermektedir.Aynı zamanda Ebced hesabı Fars ve eski Türk edebiyatında da sık sık yer almıştır.

Ebced hesabını incelediğimizde kriptoloji (şifre bilimi) ile çok yakın olduğunu söyleyebiliriz.Bu sayede bebeklere isim verirken, fizikte, geometride ve dini bilimlerde de yer edinmiştir.

Ebced hesabı ile ilgili doğru bilinen yanlışlardan bir tanesi de harflerin ve rakamların sıralaması ile ilgilidir.Bu hesapta her harfe sayı değeri atanır ve atanan bu değerler Arapça alfabeye göre yapılmamaktadır.Tam tersine İbranice kullanılmaktadır.Buna ek olarak da Süryanice de esas alınmaktadır.

İlk bakışta biraz zor gibi gözükse de Ebced hesabı, tarihte ve İslamiyette birçok kez tekerrür etmiştir.Eski zamanlarda yazışmalarda büyük rol oynamıştır.

Kullanım Alanları;

Karşılıklı yazışmalarda gizlilik amaçlı kullanılır.Para alışverişlerinde de miktarı rakam yerine kelime ile de yazılabilir.

Örneğin Lâle ‘nin sayı değeri 66 ‘ya karşılık gelmektedir.Lâle gibi örnekler ebced hesabı ilk ortaya çıktığında yaygın olduğu için bu tür kelimeler unutulmamış, tersine daha özel bir yere sahip olmuştur.